ಬಲಿಯನಿತ್ತೊಡೆ ಮುನಿವೆಂ
ಕೃತಿಕಾರರ ಪರಿಚಯ
ಜನ್ನ ಹಳೇಬೀಡು ಪ್ರಾಂತದ ಕವಿ ( ಸಾ.ಶ.1225 ) ಹೊಯ್ಸಳರ ಬಲ್ಲಾಳನಿಂದ ಕವಿಚಕ್ರವರ್ತಿ ಅಭಿಧಾನವನ್ನು ಪಡೆದ ಈತ ಯಶೋಧರ ಚರಿತೆ , ಅನಂತನಾಥಪುರಾಣ ಮತ್ತು ಅನುಭವ ಮುಕುರ ಕಾವ್ಯಗಳ ಕರ್ತೃ . ನರಸಿಂಹ ಬಲ್ಲಾಳನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ದಂಡಾಧಿಪತಿಯೂ ಮಂತ್ರಿಯೂ ಆಗಿದ್ದನು . ಜೈನ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಾವ್ಯಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ ಜನ್ನ ಅಹಿಂಸಾ ತತ್ವವನ್ನು ಕಾವ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಂದೇಶ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನೀಡಿದ ಕವಿ .
ಅಹಿಂಸೆ – ಹಿಂಸೆಯ ಮೇಲೆ , ಧರ್ಮ – ಅಧರ್ಮದ ಮೇಲೆ , ನ್ಯಾಯ – ಅನ್ಯಾಯದ ಮೇಲೆ , ನೀತಿ ಅನೀತಿಯ ಮೇಲೆ ಜಯವನ್ನು ಸಾಧಿಸಬೇಕೆಂಬುದು ಲೋಕದ ಆಶಯ . ಈ ಆಶಯಕ್ಕನುಸಾರ ಕಾಮ , ಕ್ರೋಧ , ಲೋಭ , ಮೋಹ , ಮದ , ಮಾತ್ಸರಗಳ ಬಗೆಗೆ ಸದಾ ಎಚ್ಚರದಿಂದ ಇರಬೇಕು . ಸ್ವಲ್ಪ ಮೈ ಮರೆತರೂ ಅಮೃತಮತಿಯಂತೆ ನಾಯಕ ನರಕವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಬೇಕಾದೀತು . ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ……. ಮನಸಿಜನ ಮಾಯೆ ವಿಧಿವಿಲಸನದ ನೆರಂಬಡೆಯೆ ಕೊಂದು ಕೂಗದೆ ನರರಂ ಎಂದು ನಿಟ್ಟುಸುರು ಬಿಡುವಂತಾಗುವುದು .
ಪ್ರಸ್ತುತ ಬಲಿಯನಿತ್ತೊಡೆ ಮುನಿವೆಂ ನಿಗದಿತ ಪದ್ಯ ಭಾಗವನ್ನು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತು ಹೊರತಂದಿರುವ ತೆಕ್ಕುಂಜೆ ಗೋಪಾಲ ಕೃಷ್ಣಭಟ್ಟ ಅವರ ಸಂಪಾದನಾ ಗ್ರಂಥ ಜನ್ನ ಕವಿ ವಿರಚಿತ ಯಶೋಧರಚರಿತೆ ಕಾವ್ಯದಿಂದ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಸಂಯೋಜಿಸಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದೆ .
ಬಲಿಯನಿತ್ತೊಡೆ ಮುನಿವೆಂ ಪದ್ಯದ ಸಾರಾಂಶ
|| ೧ || ಅಭಯರುಚಿಯು ಮಾರಿದತ್ತನನ್ನು ಕುರಿತು “ನಾನು ಅಭಯರುಚಿ ಕುಮಾರ, ಇವಳೇ ನನ್ನ ನೆಚ್ಚಿನ ಸಹೋದರಿ ಅಭಯಮತಿ. ನಾನಾ ರೀತಿಯ ಕರ್ಮಗಳಿಂದ ನೀನು ಇನ್ನೇನನ್ನು ಕೇಳುವೆ ಮಾರಿದತ್ತ ಮಹಾರಾಜ?” ಎಂದನು.
|| ೨ || ಅಭಯರುಚಿಯು ಮುಂದುವರಿದು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ “ನಮ್ಮ ಗುರುಗಳು ಭಿಕ್ಷೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬರಲು ಅಪ್ಪಣೆ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಆದ್ದರಿಂದ ನಾವಿಬ್ಬರೂ ಭಿಕ್ಷೆಗೆ ಬರುತ್ತಿರುವಾಗ ನಿಮ್ಮಕಡೆಯವರು ನಮ್ಮನ್ನು ಹಿಡಿದು ತಂದರು. ನಮ್ಮನ್ನು ಹಿಡಿದು ತಂದ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ನಮಗೆ ಸ್ವಲ್ಪವೂ ಭಯವಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ನಿನಗೆ ಮುಂದೆ ಉಂಟಾಗಬಹುದಾದ ಕೇಡನ್ನು ಆಲೋಚಿಸಿ ನಿನ್ನ ಮೇಲಿನ ಕರುಣೆಯಿಂದ ನಾನು ತಳಮಳಗೊಂಡಿದ್ದೇನೆ.” ಎಂದು ಅಭಯರುಚಿ ಹೇಳಿದನು .
|| ೩ || ಅಭಯರುಚಿಯು ಮುಂದುವರಿದು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ ಕೇವಲ ಸಂಕಲ್ಪ ಹಿಂಸೆಯೊಂದನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ ನಾವು ಹಲವು ಜನ್ಮಾಂತರಗಳನ್ನೆತ್ತಿ ದುಃಖವನ್ನನುಭವಿಸಿದೆವು. ನೀನು ಇಷ್ಟೊಂದು ಜೀವಿಗಳನ್ನು ಕೊಂದಿರುವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ನೀನು ನರಕದಲ್ಲಿ ಪಡೆಯುವುದರಲ್ಲಿ ಯಾವ ಅನುಮಾನವೂ ಇಲ್ಲ.
|| ೪ || ಎಂದು ಹೇಳಿದ ಮಾತು ಅಲ್ಲಿ ನೆರೆದಿದ್ದ ಜೀವಸಮೂಹಕ್ಕೆ ಅಭಯವೆಂಬ ಡಂಗುರ ಬಾರಿಸಿದಂತೆ ಆದಾಗ, ಮಾರಿದತ್ತ ಮಹಾರಾಜನು ಅದನ್ನು ಕೇಳಿ ಬಹಳ ವಿಸ್ಮಯಭರಿತನಾಗಿ, ಉದ್ವೇಗಗೊಂಡನು.
|| ೫ || ಆಗ ಚಂಡಮಾರಿ ದೇವತೆಯು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗಿ ಮಾರಿದತ್ತ ರಾಜನನ್ನು ಕುರಿತು “ಚಿಕ್ಕ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹಿಡಿದು ತಂದಿರುವ ನೀನು ಆಚಾರ್ಯನೆ? ಎಂದಳು ಅಲ್ಲದೆ ಜಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ನೆರೆದಿದ್ದವರೆಲ್ಲಾ ಕೇಳುವಂತೆ ಹೀಗೆ ಸೂಚಿದಳು...
|| ೬ || ಚಂಡಮಾರಿಯು ಅಲ್ಲಿ ನೆರೆದಿದ್ದವರೆಲ್ಲಾ ಕೇಳುವಂತೆ “ಪ್ರಜೆಗಳೆಲ್ಲಾ ಜಲ, ಗಂಧ, ಧೂಪ, ಧೀಪ, ಹವಿಸ್ಸು, ತಾಂಬೂಲಗಳಿಂದ ಪೂಜಿಸುವುದು. ಅದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಜೀವಿಗಳನ್ನು ಬಲಿಕೊಟ್ಟರೆ ನಾನು ಮುನಿಯುತ್ತೇನೆ” ಎಂದಳು.
|| ೭ || ಎಂದು ಹೇಳಿ ಮಾರಿಯು ಮಾಯವಾದಳು. ಆಗ ಮಾರಿದತ್ತ ರಾಜನು ಅಲ್ಲಿ ಬಲಿಗಾಗಿ ತಂದಿರಿಸಿದ್ದ ಎಲ್ಲಾ ಜೀವರಾಶಿಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸಿ ಪ್ರಜೆಗಳ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ತನ್ನ ಸಹೋದರಿಯ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮುದ್ದಾಡಿದನು.
|| ೮ || ಮಾರಿದತ್ತ ಮಹಾರಾಜನು ದುಃಖಿತನಾಗಿ ಧಾರಾಕಾರವಾಗಿ ಸುರಿಯುತ್ತಿದ್ದ ಕಣ್ಣೀರಿನಿಂದ ’ಅಶುಭಕ್ಕೆ ಮಂಗಲ ಸ್ನಾನವನ್ನು ಮಾಡಿಸಿದಂತೆ’ ತನ್ನ ಸೋದರಿಯ ಮಕ್ಕಳಾದ ಅಭಯರುಚಿ-ಅಭಯಮತಿಯನ್ನು ತನ್ನ ಒಡಲೊಳಗೆ ಅಪ್ಪಿಕೊಂಡು ಬೆಚ್ಚನೆಯ ಕಣ್ಣೀರನ್ನು ಸುರಿಸುತ್ತಾ ದುಃಖಿಸಿದನು.
|| ೯ || ಮಾರಿದತ್ತ ರಾಜನು – ತಾನು ಅದುವರೆಗೂ ಮಾಡಿದ್ದ ಹೀನ ಕೃತ್ಯಗಳಿಗೆ ನಾಚಿ ತನ್ನ ಮಗನಾದ ಕುಸುಮದತ್ತನಿಗೆ ರಾಜ್ಯಪದವಿಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟು ಆನಂತರ ಸನ್ಯಾಸ ಧೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಪಡೆದನು.
|| ೧೦ || ಕೆಲವು ಕಾಲದವರೆಗೆ ಉಗ್ರವಾದ ತಪಸ್ಸನ್ನು ಆಚರಿಸಿ ಸಮಾಧಿ ಸ್ಥಿತಿಗೇರಿ ಪ್ರಾಣವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ ಮೂರನೆಯ ಸ್ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡು ಕಲಿಯನ್ನೇ ಮೂದಲಿಸುವಂತೆ ದೇವರೇ ಆದನು.
ಅ. ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಒಂದು ವಾಕ್ಯದಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಿಸಿ.
1. ಅಭಯರುಚಿಯ ಸಹೋದರಿಯ ಹೆಸರೇನು?
ಅಭಯರುಚಿಯ ಸಹೋದರಿಯ ಹೆಸರು ಅಭಯಮತಿ.
2. ಅಭಯರುಚಿ ಮತ್ತು ಅಭಯಮತಿಯರನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿದುದು ಯಾವಾಗ?
ಅಭಯರುಚಿ ಮತ್ತು ಅಭಯಮತಿಯರನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿದಿದ್ದು ಅವರು ಚರಿಗೆಗೆ (ಭಿಕ್ಷೆಟಾನೆಗೆ) ಬಂದಾಗ ಸೆರೆಹಿಡಿದರು.
3. ಕುಸುಮದತ್ತನ ತಂದೆಯ ಹೆಸರೇನು?
ಕುಸುಮದತ್ತನ ತಂದೆಯ ಹೆಸರು ಮಾರಿದತ್ತ.
4. ಮಾರಿದತ್ತ ಪಟ್ಟವನ್ನು ಯಾರಿಗೆ ಕಟ್ಟಿದನು?
ಮಾರಿದತ್ತ ಪಟ್ಟವನ್ನು ಕುಸುಮದತ್ತನಿಗೆ ಕಟ್ಟಿದನು.
ಆ. ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಎರಡು ಮೂರು ವಾಕ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಿಸಿ.
1. ಅಭಯರುಚಿ ತಲ್ಲಣಗೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣವೇನು?
ಗುರು ಸುದತ್ತಾಚಾರ್ಯರ ಆಜ್ಞೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಭಿಕ್ಷೆಗೆ ಹೊರಟ್ಟಿದ್ದ ಎಳೆ ವಯಸ್ಸಿನ ಸಹೋದರ -ಸಹೋದರಿಯರಾದ ಅಭಯರುಚಿ ಮತ್ತು ಅಭಯಮತಿ ಅವರನ್ನು ನರಬಲಿ ಕೊಡಲು ಹಿಡಿದು ತರಲಾಯಿತು. ಆಗ ನಿರ್ಭಿತನಾದ ಅಭಯರುಚಿ ರಾಜಪುರವೆಂಬ ಪಟ್ಟಣದ ಅರಸ ಮಾರಿದತ್ತನಿಗೆ ಒದಗಿ ಬರಬಹುದಾದ ಕೇಡನ್ನು ನೆನೆದು ಕರುಣೆಯಿಂದ ತಲ್ಲಣಗೊಂಡನು.
2. ಮಾರಿದತ್ತನು ಏಕೆ ಉದ್ವಿಗ್ನನಾದನು?
ಅಭಯರುಚಿಯು ಮಾರಿಮನೆಯ ದೃಶ್ಯವನ್ನು ಕಂಡು ಸ್ವಲ್ಪವೂ ಭಯಗೊಳ್ಳದೆ ಮಾರಿದತ್ತನನ್ನು ಕುರಿತು ” ಇಷ್ಟೊಂದು ಜೀವಿಗಳ ಕೊಂದಿರುವೆ ನರಕದೊಳಗೆ ಇದಕ್ಕೆ ನಿವಾರಣೆ ದೊರೆಯುವುದು” ಎಂದು ಅಲ್ಲಿ ನೆರೆದ ಜನತೆಯ ಮುಂದೆ ಸಾರಿ ಹೇಳಿದನು. ಈ ಮಾತನ್ನು ಕೇಳಿದ ಮಾರಿದತ್ತನು ಉದ್ವಿಗ್ನನಾದನು.
3. ಚಂಡಮಾರಿ ಜನರನ್ನು ಕುರಿತು ಹೇಳಿದ್ದು ಏನು?
ಚಂಡಮಾರಿ (ದೇವತೆ) ಯೂ ಜಾತ್ರೆಗೆ ಬಂದು ಸೇರಿದ್ದ ಜನತೆಯನ್ನು ಕುರಿತು, ನನ್ನ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಜಲ, ಗಂಧ, ಹೂಮಾಲೆ, ಅಕ್ಕಿ, ಧೂಪ, ದೀಪ, ಹವಿಸ್ಸು ಮತ್ತು ತಾಂಬೂಲ ಸಮೂಹಗಳಿಂದ ಪೂಜಿಸಲು ತಿಳಿಸುತ್ತಾ ಜೀವಜಾತದಿಂದ ಬಲಿಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟರೆ ತಾನು ಕೋಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿತು.
4. ಜೀವಿಗಳನ್ನು ಬಲಿ ಕೊಡುವುದರಿಂದ ಆಗುವ ಪರಿಣಾಮವೇನು?
ಜೀವಿಗಳನ್ನು ಬಲಿ ಕೊಡುವುದರಿಂದ ಆಗುವ ಪರಿಣಾಮ - ಜೀವಿಗಳನ್ನು ಬಲಿಕೊಡುವುದು ಇರಲಿ, ಜೀವಿಗಳನ್ನು ಬಲಿ ಕೊಡುವುದಾಗಿ ಸಂಕಲ್ಪಿಸುವುದೂ ಕೂಡ ಘೋರಪಾಪ. ಹೀಗಿರುವಾಗ ಜೀವಿಗಳನ್ನು ಬಲಿಕೊಡುವ ಘೋರಪಾಪ ಜನ್ಮ ಜನ್ಮಾಂತರವೂ ಕಾಡುತ್ತದೆ. ಹಿಂಸೆ ಮಾನವನ್ನು ರಾಕ್ಷಸನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಈ ಘೋರಪಾಪದ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ನರಕದಲೇ ಅನುಭವಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಇ. ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಎಂಟು/ಹತ್ತು ವಾಕ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಿಸಿ.
1. ಅಭಯರುಚಿ ಮಾರಿದತ್ತನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ವಿವರಿಸಿ.
ಮಾರಿದತ್ತ, ತರಾಳ ಚಂಡಕರ್ಮನಿಗೆ ಚಂಡಮಾರಿ ದೇವಿಗೆ ನರಬಲಿ ಕೊಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಮಾನವರನ್ನು ಹಿಡಿದು ತರುವಂತೆ ಆಜ್ಞಾಪಿಸಿದ. ಅವನು ಸುದತ್ತಾಚಾರ್ಯ ಮುನಿಗಳೊಡನೆ ಆ ರಾಜಪುರಕ್ಕೆ ಬಂದು ಭಿಕ್ಷೆಗೆ ಹೊರಟಿದ್ದ ಎಳೆಯ ವಯಸ್ಸಿನ ಸಹೋದರ ಸಹೋದರಿಯರಾದ ಅಭಯರುಚಿ ಮತ್ತು ಅಭಯಮತಿಯರನ್ನು ಹಿಡಿದು ತಂದು ಮಾರಿದತ್ತನಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸುವನು. ಮಾರಿಯ ಮನೆಯ ಭಯಂಕರ ದೃಶ್ಯದಿಂದ ಆ ಮಕ್ಕಳು ಸ್ವಲ್ಪವೂ ವಿಚಲಿತರಾಗಲಿಲ್ಲ. ಆ ಭಯಾನಕ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಕ್ರೂರನಾದ ಮಾರಿದತ್ತನನ್ನು ನೋಡಿದ ಅಭಯರುಚಿ ಕುಮಾರನು ತಾನು ಅಭಯರುಚಿ, ಈಕೆ ನನ್ನ ಸಹೋದರಿ ಅಭಯಮತಿ ಎಂದು ನಿರ್ಭಿತನಾಗಿ ನುಡಿದನು. ಹಾಗು ನೀವು ನಮಗೆ ಕೊಡುವ ಬಲಿಯ ಹಿಂಸೆಯ ಬಗೆಗೆ ಸ್ವಲ್ಪವೂ ಭಯವಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ನಿಮಗೆ ತಟ್ಟಬಹುದಾದ ಜೀವಿತಾವಧಿಯ ನರಕದ ಬಗ್ಗೆ ಆಲೋಚಿಸಿದಾಗ ಮನಸ್ಸು ಕರುಣೆಯಿಂದ ತಲ್ಲಣಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಎಂದು ನುಡಿದನು. ಅವರ ಧೈರ್ಯ, ಸ್ಥೈರ್ಯ ಕಂಡು ಬೆಕ್ಕಸಬೆರಗಾದ ಮಾರಿದತ್ತ ಅವರನ್ನು ಬಲಿ ಕೊಡದೆ ಅವರ ವೃತ್ತಾಂತವನ್ನು ತಿಳಿಯ ಬಯಸಿದ. ಇದು ಅಭಯರುಚಿ ಮಾರಿದತ್ತನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದ ಸಂದರ್ಭ.
2. ಅಭಯರುಚಿಯ ಮಾತುಗಳು ಮಾರಿದತ್ತನ ಮೇಲೆ ಬೀರಿದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ತಿಳಿಸಿ.
ಅಭಯರುಚಿಯು ಸಂಕಲ್ಪ ಹಿಂಸೆಯ ಮಾತ್ರಕ್ಕೆ ನಾನು ಹಲವು ಜನ್ಮಗಳ ಭವಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗಿ ಬರಬೇಕಾಯಿತು ಎಂದು ಹೇಳಿದನು. ಘೋರ ಹಿಂಸಾಚಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಮಾರಿದತ್ತ ನೀನು ನಿಸ್ಸಂಶಯವಾಗಿ ಈ ಪಾಪಗಳ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ನರಕದಲ್ಲೇ ನಿವಾರಣೆ ಹೊಂದಬೇಕು. ಎಂಬ ಅಭಯರುಚಿಯ ಮಾತನ್ನು ಕೇಳಿದ ಮಾರಿದತ್ತನು ತುಂಬಾ ಬೆರಗಾಗಿ ಉದ್ವೇಗಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದನು. ಮಾರಿದತ್ತನಲ್ಲಿ ಅಗಾಧವಾದ ಪರಿವರ್ತನೆ ಕಂಡು ಬರುತ್ತಿತ್ತು . ಮಾರಿಯ ಬಲಿಗಾಗಿ ಬಂಧಿಸಿಟ್ಟಿದ್ದ ಜೀವರಾಶಿಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಬಂಧನದಿಂದ ಬಿಡಿಸುವನು. ಜನತೆಯ ಸಂತೋಷವನ್ನು ತನ್ನ ಅನುಜ ನಂದನರ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಮಾರಿದತ್ತನು ಆಲಿಸುವನು. ಮಂಗಳ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವಂತೆ ದಡದಡನೆ ಕಣ್ಣೀರು ಸುರಿಸಿದನು. ಸೋದರ ಶಿಶುಗಳಿಬ್ಬರನ್ನು ಸೆಳೆದಪ್ಪಿಕೊಂಡು ಬೆಚ್ಚನೆಯ ಪ್ರೀತಿ ನೀಡಿದನು. ಇದುವವರೆಗೆ ತಾನು ಮಾಡಿದ ತಪ್ಪಿನ ಅರಿವಾಗಿ ಮಾರಿದತ್ತನು ಜೀನಾ ದೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಕೈಗೊಂಡನು. ಹೀಗೆ ಅಭಯರುಚಿಯ ಮಾತುಗಳು ಮಾರಿದತ್ತನ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದವು.
3. ಮಾರಿದತ್ತನು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಲು ಕಾರಣವೇನು?
ರಾಜಪುರವೆಂಬ ಪಟ್ಟಣದ ದೊರೆ ಮಾರಿದತ್ತ , ಆ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಚಂಡಮಾರಿಯ ದೇವಾಲಯವಿತ್ತು . ಆಶ್ವಯುಜ ಹಾಗೂ ಚೈತ್ರಋತುಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಜಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಮಾರಿಗೆ ನರಬಲಿ ಕೊಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಮಾನವರನ್ನು ಹಿಡಿದುತರುವಂತೆ ಮಾರಿದತ್ತ , ತಳಾರ ಚಂಡಕರ್ಮನಿಗೆ ಆಜ್ಞಾಪಿಸಿದ ಅವನು ಸುದತ್ತಾಚಾರ್ಯ ಮುನಿಗಳೊಡನೆ ರಾಜಪುರವೆಂಬ ಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ ಬಂದನು. ಅಲ್ಲಿ ಭಿಕ್ಷೆಗೆ ಹೊರಟಿದ್ದ ಎಳೆಯ ವಯಸ್ಸಿನ ಸಹೋದರ ಸಹೋದರಿಯಾದ ಅಭಯರುಚಿ ಮತ್ತು ಅಭಯಮತಿಯರನ್ನು ಹಿಡಿದು ತಂದು ತರಾಳ ಚಂಡಕರ್ಮನು ಮಾರಿದತ್ತನಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಿದನು. ಮಾರಿಯ ಮನೆಯ ಭಯಂಕರ ದೃಶ್ಯದಿಂದ ಆ ಮಕ್ಕಳು ಸ್ವಲ್ಪವೂ ವಿಚಲಿತರಾಗಲಿಲ್ಲ. ಆ ಭಯಾನಕ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಕ್ರೂರನಾದ ಮಾರಿದತ್ತನನ್ನು ನೋಡಿದ ಅಭಯರುಚಿ ಕುಮಾರನು ತಾನು ಅಭಯರುಚಿ, ಈಕೆ ನನ್ನ ಸಹೋದರಿ ಅಭಯಮತಿ ಎಂದು ನಿರ್ಭಿತನಾಗಿ ನುಡಿದನು. ಹಾಗು ನಮಗೆ ನೀವು ಕೊಡುವ ಬಲಿಯ ಹಿಂಸೆಯ ಬಗೆಗೆ ಸ್ವಲ್ಪವೂ ಭಯವಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ನಿಮಗೆ ತಟ್ಟಬಹುದಾದ ಜೀವಿತಾವಧಿಯ ನರಕದ ಬಗ್ಗೆ ಆಲೋಚಿಸಿದಾಗ ಮನಸ್ಸು ಕರುಣೆಯಿಂದ ತಲ್ಲಣಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಎಂದು ನುಡಿದನು.
ಹಿಂಸೆ ಮಾನವನನ್ನು ದಾನವನ್ನಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ಮಾಡುವುದಿರಲಿ ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ಸಂಕಲ್ಪಿಸುವುದು ಘೋರ ಪಾಪ ಇದು ಜನ್ಮ ಜನ್ಮಾಂತರಕ್ಕೂ ಕಾಡದೇ ಬಿಡದು. ಸಂಕಲ್ಪ ಹಿಂಸೆಯ ಮಾತ್ರಕ್ಕೆ ನಾವು ಹಲವು ಜನ್ಮಗಳ ಭವಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗಿ ಬರಬೇಕಾಯಿತು. ನಿಸ್ಸಂಶಯವಾಗಿ ಮಾರಿದತ್ತ ನೀವು ಮಾಡಿರುವ ಪಾಪಗಳ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ನರಕದಲ್ಲೇ ನಿವಾರಣೆ ಹೊಂದಬೇಕು. ಎಂಬ ಅಭಯರುಚಿಯ ಮಾತನ್ನು ಕೇಳಿದ ಮಾರಿದತ್ತನು ತುಂಬಾ ಬೆರಗಾದ ಮಾರಿದತ್ತ ಅವರನ್ನು ಬಲಿ ಕೊಡದೆ ಅವರ ವೃತ್ತಾಂತವನ್ನು ತಿಳಿಯ ಬಯಸಿದ. ಅಭಯರುಚಿಯು ತಮ್ಮ ಪೂರ್ವಕಥೆಯನ್ನು ನಿರೂಪಿಸಿದ. ಅಭಯರುಚಿಯ ವೃತ್ತಾಂತವನ್ನೆಲ್ಲ ತಿಳಿದ ಅರಸನ ಮನಸ್ಸು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿತು. ಮತ್ತು ಚಂಡಮಾರಿ ದೇವತೆಯು ತನಗೆ ಹಿಂಸೆಸಲ್ಲದು ಬಲಿಯನಿತ್ತೊಡೆ ಮುನಿವೆಂ ಎಂದು ನುಡಿದಳು. ಹಾಗೂ ಅರಸನು ಅದು ಮಂಗಳ ಸ್ನಾನವೆಂದು ಅರಿಯುವನು. ಸೋದರ ಶಿಶಗಳನ್ನು ಬಿಗಿದಪ್ಪಿಕೊಂಡು ಮಡುಗಟ್ಟಿದ ತನ್ನ ದುಃಖ ಹೊರಹಾಕಿ, ಕುಸುಮದತ್ತನಿಗೆ ಪಟ್ಟವನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಮಾರಿದತ್ತನು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದನು.
4. ಅಭಯರುಚಿ ಮತ್ತು ಮಾರಿದತ್ತರಲ್ಲಿ ಯಾರನ್ನು ಮೆಚ್ಚುವಿರಿ? ಏಕೆ?
ಅಭಯರುಚಿ ಎಂದರೆ ನನಗೆ ಮೆಚ್ಚುಗೆ. ಏಕೆಂದರೆ ರಾಜಪುರದಲ್ಲಿ ಭಿಕ್ಷೆಗೆ ಹೊರಟಿದ್ದ ಎಳೆಯ ವಯಸ್ಸಿನ ಸಹೋದರ ಸಹೋದರಿಯಾದ ಅಭಯರುಚಿ ಮತ್ತು ಅಭಯಮತಿಯರನ್ನು ಹಿಡಿದು ತಂದು ತರಾಳ ಚಂಡಕರ್ಮನು ಮಾರಿದತ್ತನಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಿದನು. ಮಾರಿಯ ಮನೆಯ ಭಯಂಕರ ದೃಶ್ಯದಿಂದ ಆ ಮಕ್ಕಳು ಸ್ವಲ್ಪವೂ ವಿಚಲಿತರಾಗಲಿಲ್ಲ. ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ಮಾಡುವುದಿರಲಿ ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ಸಂಕಲ್ಪಿಸುವುದು ಘೋರ ಪಾಪ ಇದು ಜನ್ಮ ಜನ್ಮಾಂತರಕ್ಕೂ ಕಾಡದೇ ಬಿಡದು. ಸಂಕಲ್ಪ ಹಿಂಸೆಯ ಮಾತ್ರಕ್ಕೆ ನಾವು ಹಲವು ಜನ್ಮಗಳ ಭವಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗಿ ಬರಬೇಕಾಯಿತು. ನಿಸ್ಸಂಶಯವಾಗಿ ಮಾರಿದತ್ತ ನೀವು ಮಾಡಿರುವ ಪಾಪಗಳ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ನರಕದಲ್ಲೇ ನಿವಾರಣೆ ಹೊಂದಬೇಕು. ಎಂಬ ಅಭಯರುಚಿಯ ಮಾತು ಮತ್ತು ಆತನ ಧೈರ್ಯ, ಸ್ಥೈರ್ಯ ಕಂಡು ಮಾರಿದತ್ತ ಅರಸನೇ ಬೆಕ್ಕಸ ಬೆರಗಾಗುತ್ತಾನೆ. ಅಭಯರುಚಿಯ ಮಾತು ತುಂಬಾ ಅನುಭವಿ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನಮಯವಾಗಿದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಸ್ವತಃ ದೇವಿಯೇ ಬಲಿಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟರೆ ಕೋಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಹಾಗೂ ಅಭಯರುಚಿಯ ನುಡಿಯಿಂದ ಅರಸನ ಮನಸ್ಸು ಪರಿವರ್ತನೆಯಾಗಿ ಜೈನಧರ್ಮದ ಮೂಲ ತತ್ವ ಅಹಿಂಸೆ ಕೂಡ ಸಾಕಾರವಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ. ಕೊಟ್ಟಿರುವ ವಾಕ್ಯಗಳ ಸಂದರ್ಭೋಚಿತ ಸ್ವಾರಸ್ಯ ವಿವರವನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ.
1. “ಕರುಣದಿಂದೆ ತಲ್ಲಣಿಸಿದಪೆಂ”
ಆಯ್ಕೆ: ಈ ವಾಕ್ಯವನ್ನು ತೆಕ್ಕುಂಜೆ ಗೋಪಾಲ ಕೃಷ್ಣಭಟ್ಟ ಅವರ ಸಂಪಾದನಾ ಗ್ರಂಥ ಜನ್ನಕವಿ ವಿರಚಿತ ಯಶೋಧರಚರಿತೆ ಕಾವ್ಯದಿಂದ ಆಯ್ದ ಬಲಿಯನಿತ್ತೊಡೆ ಮುನಿವೆಂ ಪದ್ಯ ಪಾಠದಿಂದ ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
ಸಂದರ್ಭ: ಈ ಮಾತನ್ನು ಅಭಯರುಚಿಯು ಮಾರಿದತ್ತನಿಗೆ ಹೇಳಿದನು. ಮಾರಿಗೆ ನರಬಲಿ ಕೊಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಅಭಯರುಚಿ ಮತ್ತು ಅಭಯಮತಿಯರನ್ನು ಚಂಡಕರ್ಮನೆಂಬ ತರಾಳನು ಹಿಡಿದು ತಂದು ಮಾರಿದತ್ತನಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮಾರಿಯ ಮನೆಯ ಭಯಾನಕತೆಯನ್ನು ಕಂಡು ಅಭಯರುಚಿಯು ಸ್ವಲ್ಪವು ವಿಚಲಿತನಾಗದೆ, ತಾನು ಕೇವಲ ಸಂಕಲ್ಪ ಹಿಂಸೆಯಿಂದ ಜನ್ಮ ಜನ್ಮಾಂತರಗಳಲ್ಲಿ ದುಃಖವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ಘೋರ ಹಿಂಸಾಚಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಮಾರಿದತ್ತ ನಿನಗೆ ಮುಂದೆ ಉಂಟಾಗಬಹುದಾದ ಕೇಡನ್ನು ಆಲೋಚಿಸಿ ನಿನ್ನ ಮೇಲಿನ ಕರುಣೆಯಿಂದ ನಾನು ತಳಮಳಗೊಂಡಿದ್ದೇನೆ. (ಕರುಣದಿಂದೆ ತಲ್ಲಣಿಸಿದಪೆಂ) ಎಂದು ಅಭಯರುಚಿ ಹೇಳಿದನು
ಸ್ವಾರಸ್ಯ: ಮಾರಿದತ್ತನು, ಅಭಯರುಚಿ ಮತ್ತು ಅಭಯಮತಿಯರನ್ನು ನರಬಲಿ ಕೊಡಲು ಸಿದ್ದತೆ ನಡೆಸಿದ್ದರೂ ಸಹ ಅಭಯರುಚಿಯು ಮಾರಿದತ್ತನ ಕೇಡನ್ನು ನೆನೆದು ಅವನಲ್ಲಿ ಕನಿಕರ ತೋರುವುದು ಇಲ್ಲಿ ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರವಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿದೆ.
2. “ಬಲಿಯನಿತ್ತೊಡೆ ಮುನಿವೆಂ”
ಆಯ್ಕೆ: ಈ ವಾಕ್ಯವನ್ನು ತೆಕ್ಕುಂಜೆ ಗೋಪಾಲ ಕೃಷ್ಣಭಟ್ಟ ಅವರ ಸಂಪಾದನಾ ಗ್ರಂಥ ಜನ್ನಕವಿ ವಿರಚಿತ ಯಶೋಧರಚರಿತೆ ಕಾವ್ಯದಿಂದ ಆಯ್ದ ಬಲಿಯನಿತ್ತೊಡೆ ಮುನಿವೆಂ ಪದ್ಯ ಪಾಠದಿಂದ ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
ಸಂದರ್ಭ: ಈ ಮೇಲಿನ ಮಾತನ್ನು ಚಂಡಮಾರಿ ದೇವಿಯು ಭಕ್ತರಿಗೆ ಹೇಳುವಳು. ಮಾರಿಯ ಮನೆಯ ಭಯಂಕರ ದೃಶ್ಯದಿಂದ ಆ ಮಕ್ಕಳು ಸ್ವಲ್ಪವೂ ವಿಚಲಿತರಾಗಲಿಲ್ಲ. ಆ ಭಯಾನಕ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಭಿತನಾದ ಅಭಯರುಚಿ ಕುಮಾರನು, ಈಕೆ ನನ್ನ ಸಹೋದರಿ ಅಭಯಮತಿ ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಿಕೊಂಡು ತನ್ನ ವೃತ್ತಾಂತವನ್ನೆಲ್ಲ ಹೇಳುವನು. ಅರಸನ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯಿಂದ ಅರಸನಿಗೆ ದೊರೆಯಬಹುದಾದ ಮೋಕ್ಷ ನರಕದಲ್ಲಿ ನಿವಾರಣೆ ಎಂದು ನುಡಿಯುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಚಂಡಮಾರಿ ದೇವತೆಯು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಳಾಗಿ, ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಬಲಿ ಕೊಡುವುದು ಮಹಾಪರಾಧ , ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ರಾಜಪುರದ ಜನರೆಲ್ಲ ಜಲ, ಗಂಧ, ಹೂಮಾಲೆ, ಅಕ್ಕಿ, ಧೂಪ, ದೀಪ, ಹವಿಸ್ಸು ಮತ್ತು ತಾಂಬೂಲಗಳಿಂದ ನನ್ನನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಿ ಎಂದು ಭಕ್ತರಿಗೆ ಹೇಳುವಳು.
ಸ್ವಾರಸ್ಯ: ಸ್ವತಃ ಚಂಡಮಾರಿ ದೇವಿಯೆ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗಿ ನೆರೆದಿದ್ದ ಪುರಜನರನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಬಲಿಯನಿತ್ತೊಡೆ ಮುನಿವೆಂ (ಜೀವಬಲಿ ಕೊಟ್ಟರೆ ಕೋಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಾಗಿ) ಹೇಳುವುದು ಸ್ವಾರಸ್ಯವಾಗಿದೆ.
3. “ನರಕದೊಳ್‌ ನಿವಾರಣೆವಡೆವಯ್”
ಆಯ್ಕೆ: ಈ ವಾಕ್ಯವನ್ನು ತೆಕ್ಕುಂಜೆ ಗೋಪಾಲ ಕೃಷ್ಣಭಟ್ಟ ಅವರ ಸಂಪಾದನಾ ಗ್ರಂಥ ಜನ್ನಕವಿ ವಿರಚಿತ ಯಶೋಧರಚರಿತೆ ಕಾವ್ಯದಿಂದ ಆಯ್ದ ಬಲಿಯನಿತ್ತೊಡೆ ಮುನಿವೆಂ ಪದ್ಯ ಪಾಠದಿಂದ ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
ಸಂದರ್ಭ: ಈ ಮಾತನ್ನು ಅಭಯರುಚಿಯು ಮಾರಿದತ್ತನಿಗೆ ಹೇಳಿದನು. ರಾಜಪುರವೆಂಬ ಪಟ್ಟಣದ ದೊರೆ ಮಾರಿದತ್ತನು ಆ ಊರಿನ ಚಂಡಮಾರಿ ದೇವಿಗೆ ಆಶ್ವಯುಜ ಹಾಗೂ ಚೈತ್ರಋತುಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಜಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಮಾರಿಗೆ ನರಬಲಿ ಕೊಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಅಭಯರುಚಿ ಮತ್ತು ಅಭಯಮತಿಯರನ್ನು ಹಿಡಿದು ತರುವಂತೆ ತಳಾರ ಚಂಡಕರ್ಮನಿಗೆ ಆಜ್ಞಾಪಿಸಿದನು. ಆಗ ಮಾರಿದತ್ತನ ಭಯಾನಕ ಹಿಂಸಾ ಕೃತ್ಯವನ್ನು ಕಂಡ ಅಭಯರುಚಿಯು, ಕೇವಲ ಸಂಕಲ್ಪ ಹಿಂಸೆಯಿಂದಲೇ ನಾವು ಹಲವು ಜನ್ಮಗಳ ಭವಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗಿ ಬರಬೇಕಾಯಿತು. ಎಂದು ಹೇಳುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಭಯರುಚಿಯು ಮಾರಿದತ್ತನಿಗೆ ನೀನು ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಪಾಪ ಕೃತ್ಯಗಳಿಗೆ ನರಕದೊಳ್‌ ನಿವಾರಣೆವಡೆವಯ್ ಎಂದು ಹೇಳುವನು.
ಸ್ವಾರಸ್ಯ: ಅಪರಾಧಕ್ಕೆ ಪರಿಹಾರವೆಂಬುದು ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತದೆ ಅದರೆ ಮಾರಿದತ್ತನದ್ದು ಮಹಾ ಅಪರಾಧ ಇದರ ನಿವಾರಣೆ ನರಕದಲ್ಲಿಯೇ ಸಾಧ್ಯವೆಂಬ ಮಾತು ಅತ್ಯಂತ ಸ್ವಾರಸ್ಯಮಯವಾಗಿ ಮೂಡಿ ಬಂದಿದೆ.
4. “ದೇವನೆ ಆದಂ”
ಆಯ್ಕೆ: ಈ ವಾಕ್ಯವನ್ನು ತೆಕ್ಕುಂಜೆ ಗೋಪಾಲ ಕೃಷ್ಣಭಟ್ಟ ಅವರ ಸಂಪಾದನಾ ಗ್ರಂಥ ಜನ್ನಕವಿ ವಿರಚಿತ ಯಶೋಧರಚರಿತೆ ಕಾವ್ಯದಿಂದ ಆಯ್ದ ಬಲಿಯನಿತ್ತೊಡೆ ಮುನಿವೆಂ ಪದ್ಯ ಪಾಠದಿಂದ ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
ಸಂದರ್ಭ: ಈ ಮಾತನ್ನು ಕವಿಯು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಅಭಯರುಚಿ ಮತ್ತು ಅಭಯಮತಿಯರ ಜನ್ಮ ಜನ್ಮಾಂತರದ ವೃತ್ತಾಂತನೆಲ್ಲ ತಿಳಿದ ಅರಸನ ಮನಸ್ಸು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿತು. ಹಾಗೂ ಚಂಡಮಾರಿ ದೇವತೆಯು ಸಹ ಹಿಂಸೆಸಲ್ಲದು ಬಲಿಯನಿತ್ತೊಡೆ ಮುನಿವೆಂ ಎಂದು ನುಡಿದಳು. ನಂತರ ಮಾರಿದತ್ತನು ಜೀನ ದೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವನು ಕೆಲಕಾಲ ಉಗ್ರ ತಪಸ್ಸು ಕೈಗೊಂಡನು. ನಂತರ ಮೂರನೆಯ ಸ್ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಯೂರುವನು. ಮಾರಿದತ್ತನು ಕಲಿಯನ್ನೇ ಮೂದಲಿಸುವಂತೆ ಸ್ವಯಂ ದೇವನೇ ಆದನು ಎಂದು ಕವಿಯು ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಸ್ವಾರಸ್ಯ: ಹಿಂಸಾಕೃತ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಮಾರಿದತ್ತನ ಮನ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಂಡು ಉಗ್ರವಾದ ತಪಸ್ಸಿನಿಂದ ಕಲ್ಕಿಯನ್ನೇ ನಂಬುವಂತೆ ಸ್ವಯಂ ದೇವನಾದ ಎಂಬುದು ಸ್ವಾರಸ್ಯ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿದೆ.
ಅ). ಬಿಟ್ಟಿರುವ ಜಾಗವನ್ನು ಸೂಕ್ತ ಪದದಿಂದ ತುಂಬಿ.
1. ಅಭಯರುಚಿಯ ಸಹೋದರಿಯ ಹೆಸರು ಅಭಯಮತಿ.
2. ಅಭಯರುಚಿ ಮತ್ತು ಅಭಯಮತಿಯರನ್ನು ಭಿಕ್ಷೆಗೆ ಬಂದಿದ್ದಾಗ ಸೆರೆಹಿಡಿದನು.
3. ಬಲಿಯನಿತ್ತೊಡೆ ಮುನಿವೆಂ ಪದ್ಯದ ಆಕಾರ ಯಶೋಧರಚರಿತೆ.
4. ಮಾರಿದತ್ತ ಕಲಿಯಂ ಮೂದಲಿಸುವಂತೆ ದೇವನಾದನು.
ಆ). ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಆಯಾ ಗುಂಪಿಗೆ ಸೇರದ ಪದವನ್ನು ಆರಿಸಿ ಬರೆಯಿರಿ.
1. ರನ್ನ, ಜನ್ನ, ಹರಿಹರ, ಪೊನ್ನ
2. ನೃಪೇಂದ್ರ, ದೊರೆ, ನೃಪ, ನರಪತಿ
3. ಗುರುವಿಂದು, ಹಿಂಸೆಯೊಂದರೊಳ್‌, ಬರುತಿದೆ, ಪ್ರಜೆಯೆಲ್ಲಂ
4. ಅನಂತಪುರಾಣ, ಯಶೋಧರಚರಿತೆ, ವಿಕ್ರಮಾರ್ಜುನವಿಜಯ, ಅನುಭವಮುಕುರ
